Domy z fabryki
Gdy decydujemy się na budowę domu, mamy do wyboru kilka technologii budowlanych. Poza tradycyjnym nurtem budownictwa murowanego, coraz większą popularność zdobywają domy prefabrykowane w konstrukcji szkieletu drewnianego. Są kraje, gdzie technologia ta stosowana jest z powodzeniem od zawsze. W krajach skandynawskich, dla przykładu, znaczna część domów powstaje właśnie w tej technologii, doskonale sprawdzając się w ostrych warunkach klimatycznych.
Niewątpliwą zaletą domów prefabrykowanych jest szybkość ich budowy. Gotowy do zamieszkania i całkowicie skończony dom powstaje nawet w 3 miesiące. Większość elementów budynku przygotowana jest w fabryce. Na miejsce budowy przyjeżdżają gotowe składowe, montowane późnej, jak domek z klocków: części, a nawet całe ściany ze wszystkimi warstwami, czy fragmenty stropów. Jedyne, co musi być wcześniej przygotowane, to odpowiednie fundamenty, zazwyczaj lżejsze i cieńsze od tych stawianych pod domy murowane. Budowa fundamentów jest zazwyczaj prowadzona równolegle z produkcją elementów budynku w fabryce. Konstrukcję modułów stanowi najczęściej szkielet drewniany, wypełniony materiałami izolacyjnymi. Duża dokładność wykonania sprzyja zastosowaniu rozwiązań pozwalających uczynić dom bardzo energooszczędnym, a nawet pasywnym, gdyż zapewniona jest szczelność budynku, pozwalająca zminimalizować zapotrzebowanie na ciepło.
Domy w tej technologii mają jeszcze wiele innych zalet.
Dowolność formy
Wykorzystując technologię prefabrykacji domów, nie musimy koniecznie korzystać z gotowych projektów. Można również zaprojektować dom od podstaw wedle własnej wizji przy udziale architekta. Następnie firma zajmująca się produkcją i montażem domów zaadaptuje projekt, wykonując na jego podstawie gotowe elementy prefabrykowane i złoży je na placu budowy. Tak więc forma budynku uzależniona jest praktycznie tylko od wizji inwestora.
Pełna kontrola procesu
Proces budowy oraz wybór użytych materiałów jest planowany w pierwszym etapie zamówienia, podczas wyboru koncepcji. Następnie, w krótkim czasie, wedle ustalonej procedury, powstają gotowe elementy konstrukcji budynku, które w ciągu kilku – kilkunastu dni są montowane na budowie do stanu surowego zamkniętego. Zminimalizowane jest więc ryzyko wystąpienia niespodzianek i nieprzewidzianych kosztów dodatkowych, wynikłych nagle w czasie budowy metodą tradycyjną.
Cena
Ceny domów prefabrykowanych zależą od stopnia skomplikowania bryły. Jednak z reguły różnice są niewielkie. Choć na pierwszy rzut oka mogą wydawać się wyższe od kosztów budowy metodą tradycyjną, to jednak w ogólnym bilansie różnica wychodzi zdecydowanie na korzyść prefabrykatów. Średnio cena budowy metra kwadratowego to ok. 1200 zł za stan surowy zamknięty, wraz z montażem i robocizną, a ok. 1600 zł za stan deweloperski, całkowicie wykończony z zewnątrz.
Dużą zaletą jest krótki czas realizacji. Przy metodzie murowanej tradycyjnej poświęcilibyśmy sporo czasu na wyszukiwanie, dobór, transport i składowanie materiałów na miejscu budowy, częstą obecność i dojazdy, zatrudnienie wielu, nie zawsze pewnych i wyspecjalizowanych ekip budowlanych.
Czas
Podczas, gdy tradycyjna budowa domu zajmuje co najmniej 2 lata, w domu prefabrykowanym możemy zamieszkać już po ok. 3 miesiącach od wyboru projektu. Wiąże się to jednak ze sposobem jego sfinansowania. Musimy tu od razu dysponować całą kwotą lub zaciągnąć kredyt. W niektórych firmach płatność możemy rozbić na etapy, rozłożone na kilkanaście tygodni. Natomiast podczas realizacji budowy metodami tradycyjnymi proces płatności rozciągnięty jest w czasie na kilka lat, podczas których możemy zgromadzić odpowiednie fundusze, czy przerwać budowę w przypadku ich braku.
Dokładność i jakość wykonania
Technologia budowy całych elementów budynku odbywa się w fabryce, co uniezależnia od zewnętrznych wpływów atmosferycznych, takich jak mróz, śnieg, deszcz. Zapewniona jest więc wysoka jakość i dokładność wykonania. Pozwala to również znacząco zaoszczędzić czas powstawania kolejnych elementów, poprzez pominięcie wielu robót około budowlanych, jak wykonywanie szalunków, rusztowań, zadaszeń tymczasowych, chroniących przed deszczem itp.
Wszystkie elementy budynku w trakcie powstawania przechodzą bardzo dokładne kontrole techniczne. Firmy zajmujące się produkcją takich domów dają z reguły gwarancję na 30-50 lat, muszą więc mieć pewność, że wszystko wykonane jest wg najwyższych standardów. Niektóre źródła podają, iż trwałość budynku wynosi co najmniej 100 lat.
Energooszczędność
Domy te charakteryzują się dużą szczelnością przegród. Dokładność wykonania oraz rodzaj konstrukcji, jakim jest najczęściej drewno, nadają im doskonałe parametry termiczne. Można powiedzieć, że domy z prefabrykatów mają energooszczędność w standardzie. Wielu producentów proponuje gotowe rozwiązania na etapie wyboru koncepcji. Budynki takie posiadają okna o odpowiednio dobranym współczynniku przenikania ciepła, czy dodatkowe formy alternatywnych źródeł energii, jak wbudowane rekuperatory, pompy ciepła oraz panele słoneczne. Energooszczędne czy pasywne domy prefabrykowane stają się coraz popularniejsze. Wiele firm oferuje już ciekawe i nowoczesne projekty takich domów. Koszty ogrzewania są nawet o 70% niższe, niż budynków o takich samych gabarytach, a stawianych w technologii tradycyjnej.
Lista wad w porównaniu z zaletami jest zdecydowanie krótsza
Po pierwsze musi być zapewniony bezpieczny i dogodny wjazd na działkę ciężkiego sprzętu, gdyż elementy są przywożone tirami i nierzadko montowane za pomocą dźwigów. Fundamenty muszą być wykonane niezwykle starannie, gdyż nawet klikucentymetrowe odchylenie może powodować w przyszłości pękanie budynku. Problemem może być koniczność zapłaty jednorazowo całej kwoty za dom, co w czasach problemów z kredytami może stanowić nie lada wyzwanie.
Domy prefabrykowane znajdują coraz większe rzesze zwolenników na całym świecie, na co niewątpliwe wpływa szybki czas budowy oraz późniejsze niskie koszty utrzymania.
Paulina Michniak
źródło: Property Journal 8-9/2012