Od kilku lat sektor publiczny zyskuje na znaczeniu na rynku nieruchomości biurowych. Urzędy i instytucje, tak państwowe, jak i samorządowe stają się istotnym najemcą poszukując nowoczesnych biur w dobrych lokalizacjach. Same też coraz więcej budują, także z myślą o późniejszym czerpaniu korzyści z transakcji najmu powierzchni, czy sprzedaży obiektów.
Przykłady znajdujemy na samej „górze”. Obecnie za atrakcyjną siedzibą biurową rozgląda się Ministerstwo Spraw Zagranicznych, które opuszcza pałacyk w Warszawie, przy ul. Foksal. MSZ rozważa wybór nowej siedziby spośród 17 lokalizacji.
Już w 2007 roku Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa wynajęła 5000 mkw. nowoczesnej powierzchni biurowej w warszawskim biurowcu Żelazna. Dziś ARMiR ma swoją siedzibę w Poleczki Business Park na warszawskim Ursynowie, gdzie wynajmuje 16,5 tys. mkw.
Publiczny najemca nowoczesnych biur to także Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad, która od maja 2013 roku działa w biurowcu Skanska – Green Corner, gdzie wynajmuje 12 tys. mkw. Z kolei Instytut Pamięci Narodowej zajmuje blisko 7000 mkw. powierzchni w biurowcu przy ul. Wołoskiej w Warszawie, w kompleksie Mokotów Business Park. Urząd Transportu Kolejowego od końca września 2014 ma siedzibę w Eurocentrum Office Complex, przy Alejach Jerozolimskich.
Dużym najemcą jest również Poczta Polska. Jesienią 2015 opuści ona biurowiec Intraco i przeprowadzi się do nowej siedziby na warszawskim Służewcu, biurowca klasy A, Domaniewska Office Hub. Wynajmie tam około 13 tys. mkw.
Przykładów jest dużo więcej, także poza Warszawą. W Lublinie tamtejszy Urząd Miasta wynajmie 15 tys. mkw. w biurowcu przy ul. Wieniawskiej. Za nową siedzibą rozglądają się też m.in. urzędnicy w Rzeszowie i w wielu innych lokalizacjach.
Sektor publiczny nie tylko coraz więcej wynajmuje, ale i buduje na własną rękę – nie tylko po to, by zaopatrzyć się w nowoczesną siedzibę, ale również w celach inwestycyjnych. W Krakowie pod koniec maja 2014 wyłoniono zwycięski projekt firmy Horizone Studio na Ratusz Marszałkowski, który ma stanąć przy rondzie Grzegórzeckim do końca 2018 roku. Koszt to prawie 160 mln zł. Ratusz Marszałkowski oferować będzie ok. 36 000 mkw. powierzchni. Pierwszy etap inwestycji wiąże się z budową trzech budynków (A, B i C). W przyszłości mogą one zostać uzupełnione o budynku D i E.

W Poznaniu tamtejszy Urząd Marszałkowski za ponad 170 mln zł już wybudował sobie nową siedzibę – chodzi o 12 piętrowy biurowiec klasy A, wraz z dwupoziomowym parkingiem podziemnym. Dwie z 12 kondygnacji nie będą zajęte przez urzędników, a zostaną przeznaczone pod działalność usługową.
Inne przykłady: w budowie jest m.in. nowy biurowiec Izby Skarbowej we Wrocławiu. Chodzi o 12 piętrowy obiekt, w prestiżowej lokalizacji, przy ul. Powstańców Śląskich. Biurowiec ma być gotowy w kwietniu tego roku. W Katowicach tamtejszy urząd miasta przez 4 lata remontował za 30 mln zł dawny Dom Prasy, do którego się przeniósł. Z kolei w Bydgoszczy na przełomie roku otwarto nową siedzibę Urzędu Dozoru Technicznego – biurowiec przy ul. Kamiennej.
Sektor publiczny coraz częściej więc nie tylko jest najemcą, ale i wynajmującym. Mnożą się transakcje z udziałem budynków urzędów. Z samorządowego punktu widzenia atrakcyjnym rozwiązaniem jest tzw. najem zwrotny, czyli sprzedaż i późniejszy wynajem powierzchni od kupującego. W ten sposób urząd uwalnia kapitał, „tkwiący” w budynku, a jednocześnie nadal może z niego korzystać. Tak zrobiono m.in. we Wrocławiu, gdzie część budynków sprzedano bankowi PKO a następnie wynajęto na 10 lat z prawem odkupu.
Rosnąca aktywność podmiotów publicznych na rynku nieruchomości biurowych z pewnością jeszcze będzie się wzmagać. Instytucje dziś mogą przebierać w atrakcyjnych realizacjach, które spełnią ich oczekiwania. Same też coraz częściej podchodzą do powierzchni biurowych inwestycyjnie. Dodajmy, że pod tym względem sektor publiczny przechodzi drogę analogiczną do tej, jaką przeszły instytucje i urzędy na Zachodzie, które dziś są istotnymi podmiotami rynku nieruchomości komercyjnych – w szczególności – biurowych.

Marcin Moneta