Nieruchomości komercyjne: polski rynek najbardziej dynamiczny
Firma doradcza JLL podsumowała transakcje inwestycyjne zrealizowane w 2013 roku na rynkach nieruchomości komercyjnych w Europie Środkowo – Wschodniej. W ubiegłym roku w regionie zrealizowano transakcje inwestycyjne o wartości ok. 6,2 mld euro, co oznacza 57% wzrost w porównaniu do 2012 roku (3,9 mld euro). Polska z ok. 55% udziałem w łącznej wartości zeszłorocznych transakcji pozostaje najbardziej dynamicznym rynkiem w tym regionie, wyprzedzając Czechy (22%), Węgry (7%), Słowację (5%) i Rumunię (4%). Na Bułgarię, Chorwację, Serbię i Słowenię przypadło pozostałe 6% ogólnego wolumenu inwestycyjnego.
Troy Javaher z Działu Rynków Kapitałowych w Europie Środkowo-Wschodniej JLL komentuje: „W 2013 r. obserwowaliśmy ożywienie w segmencie transakcji inwestycyjnych w Europie Środkowo – Wschodniej, obraz poszczególnych rynków pozostaje jednak dość zróżnicowany. Polska, z transakcjami o łącznej wartości ponad 3,4 mld euro, najwyższej od 2006 roku, utrzymała pozycję niekwestionowanego lidera regionu. Czechy i Słowacja zarejestrowały znaczące odbicie, obserwujemy również zainteresowanie wybranymi produktami inwestycyjnymi na Węgrzech i w Rumunii. Widzimy dwie dominujące strategie inwestycyjne: ze strony wiodących funduszy inwestycyjnych, szukających nieruchomości typu „prime”, aktywnie konkurujących, aby zabezpieczyć produkt oraz funduszy nakierowanych na zwiększenie wartości nieruchomości, zainteresowanych m.in. transakcjami portfelowymi. Obserwujemy również napływ nowego kapitału na rynki Europy Środkowo – Wschodniej”.
Polska wiodącym rynkiem inwestycyjnym w Europie Środkowo – Wschodniej
Wartość transakcji inwestycyjnych sfinalizowanych w 2013 roku we wszystkich sektorach rynku nieruchomości komercyjnych w Polsce wyniosła ponad 3,4 mld euro, najwięcej od 2006 roku. W segmencie biurowym sfinalizowano umowy kupna sprzedaży wartości ok. 1,07 mld euro, handlowym – ok. 1,39 mld euro, magazynowym – ok. 656 mln euro, nieruchomości wielofunkcyjnych oraz mieszanych transakcji portfelowych – około 218 mln euro, a hotelowych – ponad 113 mln euro. Największe ubiegłoroczne transakcje to: w segmencie handlowym – sprzedaż centrum handlowego Silesia City Center w Katowicach (ok. 400 mln euro, największa transakcja zarówno na rynku polskim, jak i w całej Europie Środkowo – Wschodniej), na rynku biurowym – sprzedaż kompleksu New City w Warszawie za 127 mln euro oraz przejęcie przez CA Immo pozostałych 49% portfela biurowego od Axa Immoselect, w którego skład wchodzą budynki biurowe w Warszawie (Bitwy Warszawskiej, Saski Point, Saski Crescent, Sienna Center oraz Warsaw Towers); w sektorze magazynowym – sprzedaż 50% udziałów w platformie magazynowej SEGRO do PSP Investments.
Agata Sekuła z Działu Rynków Kapitałowych Nieruchomości Handlowych w Europie Środkowo – Wschodniej JLL podsumowuje: „Polska w dalszym ciągu postrzegana jest jako stabilny rynek o solidnych fundamentach oraz kluczowa lokalizacja dla inwestorów działających na rynkach nieruchomości komercyjnych w Europie Środkowo – Wschodniej. Z naszych analiz wynika, że Polska utrzyma swoją wiodącą pozycję również w 2014 roku, a wolumen transakcji będzie zbliżony do wyniku zarejestrowanego w roku ubiegłym”.
Według JLL, stopy kapitalizacji w sektorze biurowym są stabilne na poziomie około 6,25%, a w sektorze handlowym ok. 5,75%. W przypadku najlepszych obiektów magazynowych stopy kapitalizacji mogą zejść poniżej 7,75%. W bieżącym roku stopy kapitalizacji w segmencie handlowym pozostaną stabilne, natomiast w sektorach biurowym i magazynowym możliwa jest ich dalsza kompresja. Różnica między stopami kapitalizacji dla nieruchomości najlepszych a tych mniej atrakcyjnych wynosi od 100 do 250 punktów bazowych i zdaniem JLL na tym poziomie się utrzyma.